Dárbašit go mii Sámi boazodoalu?

Abstract

Sámi boazodoallu lea dál boahtán luoddaerrui – fárrolaga norgalaš eiseválddiiguin. Geainnu válljen lea das lea go áigumuššan bisuhit dan maŋemus sámi kulturguoddi ealáhuslági vai rihkkut álbmotrievtti geatnegasvuođaid, láhkaduođaštuvvon vuoigatvuođaid ja dábálaš politihkalaš olmmošvieru. Boazodoalu vuorbi lea leamaš álo hálddašuvvot ja ipmirduvvot ideologalaš fáhtehusaid bokte mat guđege áiggi leat leamaš válddis dáčča servodagas. Álggos ledje olgoriikapolitihkalaš vuhtiiváldámušat 1800-loguin, dasto ledje eanandoalu beroštumit stivrejeaddjin ja maŋemus moattelogi jagis lea biraspolitihkka mii lea hábmen norgalaččaid ja media ipmárdusa das mii dat sámi boazodoalus oktiibuot dáhpáhuvvá. Politihkalaš bargamušaid guovddážis leat dárogielat doahpagat nugo “overbeiting” ja “miljøkriminalitet”. Seammahahkan áiggiid čađa bargamušain lea bisson dat ahte ii oktage váldde álggu das makkár boazodoallu lea sápmelažžii sin iežaset máilmmis – leat dáčča jurddavuogit, morála ja beroštumit mat leat mearridan movt boazodoallu galgá ipmirduvvot.